Een bewaartermijn van vijf jaar is wellicht wat lang, maar een bewaartermijn van zes maanden, de ambitie die minister Carola Schouten begin juni heeft uitgesproken, is zeker te kort. Dat stelt voorzitter Martin Aalders van de Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN), naar aanleiding van de ambitie van de Minister van SZW en het besluit van de vier grote steden om de bewaartermijn van registraties van minnelijke schuldhulp in het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI) te verkorten van vijf jaar naar zes maanden.
De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) en de Wet financieel toezicht (Wft) verplicht gemeenten sinds 2021 om aan Stichting BKR door te geven als schuldhulp wordt gegeven en deze gegevens bij BKR te registreren. Na afloop van schuldhulp is de registratie, net zoals alle bij BKR geregistreerde kredieten, nog vijf jaar zichtbaar. Volgens de Minister blijkt in de praktijk dat mensen met een schuldhulpverleden extra streng worden beoordeeld door kredietaanbieders bij het aanvragen van een krediet ten opzichte van mensen die betalingsachterstanden hebben ingelopen zonder een schuldhulpverleden. Om die reden heeft zij het voornemen geuit om de registratietermijn voor schuldhulp te verkorten naar zes maanden. VFN-voorzitter Aalders nuanceert die uitspraak. “Het is absoluut niet zo dat iemand van wie wij dankzij de BKR-registratie weten dat hij of zij een schuldhulpverleningstraject heeft doorlopen, per definitie geen nieuw krediet kan afsluiten. Dat hangt echt van de situatie af. De BKR-registratie helpt onze leden aan informatie die we nodig hebben om een goede afweging te kunnen maken. De huidige financiële situatie van de aanvrager wordt daarin overigens ook wel degelijk meegenomen.”
Goed hulpmiddel
Het wrange van de huidige situatie is volgens Aalders dat alle betrokken partijen hetzelfde doel nastreven, namelijk voorkomen dat mensen opnieuw in de problematische schulden komen. “BKR-registratie is daarbij een goed hulpmiddel en een bewaartermijn van zes maanden is dan echt te kort. Bij een kredietaanvraag van iemand die in een van de vier grote steden woont, tasten kredietaanbieders nu al snel in het duister. Een half jaar nadat het schuldhulpverleningstraject is afgelopen, kan iemand die net een zware schuld is kwijtgescholden, weer een hoge lening afsluiten. We kunnen die informatie immers niet in het acceptatietraject meenemen, omdat de bewaartermijn is verstreken. Dat lijkt mij geen goed idee, voor niemand.”
Volgens de brief van de G4 blijkt uitgerekend uit gegevens van BKR juist dat binnen een termijn van een jaar na de afsluiting van een schuldhulptraject nog maar weinig mensen opnieuw een betalingsprobleem krijgt. “Dit is zeer laag vergeleken met de impact die een lange registratie heeft bij het BKR voor de inwoner.” Aalders: “Die lage terugvalcijfers zijn misschien wel juist te danken aan de bewaartermijn van vijf jaar die tot eind 2022 in heel Nederland werd gehanteerd.”
Ongewenste situatie
Hij hoopt dat er snel wetgeving komt die zorgt voor één landelijk gehanteerde bewaartermijn, die als het aan hem ligt beduidend langer is dan de nu door de Minister uitgesproken zes maanden. “De huidige situatie, met verschillende bewaartermijnen in de vier grote steden enerzijds en de rest van het land anderzijds, is echt ongewenst.”
Aan de hand van een interview met Aalders en de eerste resultaten van een in opdracht van Stichting BKR uitgevoerd onderzoek door bureau Zanders naar bewaartermijnen van minnelijke schuldregelingen en recidive in het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI), wordt in het zomernummer van BKR-magazine Inzichtelijk aandacht besteed aan dit onderwerp.
