In Nederland wordt jaarlijks 500.000 keer een loonbeslag opgelegd en dat aantal stijgt. Het geeft aan dat schulden niet alleen voorkomen bij mensen zonder betaalde baan, maar ook bij werknemers. Een oplossing is gelegen in het idee om praten over schulden uit de taboesfeer te halen. De gemeente Zoetermeer en Rabobank hebben hun krachten gebundeld om werkgevers te helpen zorgen over geld en schulden bij werknemers te signaleren en aan te pakken.
Harry Wientjens is directeur Coöperatieve Rabobank en voorzitter van de Economic Board The Hague. Samen met de gemeente Zoetermeer zet hij zich in om praten over schulden onder werknemers uit de taboesfeer te halen. “Of überhaupt praten over geld”, vertelt hij. Anders dan bijvoorbeeld in de Verenigde Staten is praten over geld in Nederland geen gewoonte. “In Nederland praat je niet over je schulden, maar ook niet zo snel over je succes. Schulden zijn inkomensonafhankelijk, ook mensen met een middeninkomen hebben hier soms mee te maken. Geldzaken, en zeker als het problematisch is, kampen met een enorm taboe.” Het is zaak om geldzaken en -zorgen uit die taboesfeer te halen. Daar hebben werknemers én werkgevers baat bij.
Dialoog voeren
Maar hoe pak je dat concreet aan? Hoe krijg je het praten over geldzaken uit de taboesfeer? Wientjens: “Geef presentaties met als inzet dat het helemaal niet gek is om over geldzaken te praten. Uit cijfers van het Nibud en Deloitte blijkt dat veel mensen geldzorgen hebben. Stel de partijen die in staat zijn om deze mensen te bereiken in de gelegenheid om er een dialoog over te voeren. Denk bijvoorbeeld aan werkgevers. Je kunt samen praten over de omstandigheden waarin geldzorgen ontstaan, zoals verschillende life events met veel impact. Als we ervoor zorgen dit eerder bespreekbaar te maken met de werkgever, snijdt het mes aan twee kanten.”
Ook belangrijk voor de werkgever
Praten over geldzaken en -zorgen is ook belangrijk voor de werkgever. “Het blijkt dat een werknemer met schulden gemiddeld 7 dagen extra ziek is per jaar en 20% minder productief is in zijn of haar werk. Praten over geldzorgen is dus niet alleen een kwestie van goed werkgeverschap, maar ook van belang voor de werkgever zélf”, aldus Wientjens. Daarnaast hebben schulden ook een brede impact op welvaart. “Het gaat immers om geld dat niet uitgegeven kan worden: gemiddeld heeft iemand 40.000 euro schuld voordat er hulp wordt ingeroepen. Er zijn dus meerdere perspectieven om werkgevers te attenderen op hun rol in dit geheel. Een werknemer met geldzorgen kost een werkgever gemiddeld 13.000 euro per jaar. Inmiddels doen negen bedrijven in Zoetermeer mee met het project. Het allerbelangrijkste is om dit soort zaken bespreekbaar te maken. Praten over geld helpt echt. Voor werkgevers en werknemers, het is een win-winsituatie. Het geeft rust en inzicht.”
En verder
De Rabobank gaat verder dan alleen de gemeente Zoetermeer en probeert een bijdrage te leveren aan het bevorderen van de brede welvaart in de regio Haaglanden. Behalve het project in Zoetermeer is de bank bijvoorbeeld ook bezig met de leerlijn ‘Grip op je Geld’ in samenwerking met ROC Mondriaan. De leerlijn bestaat uit een lespakket en een game voor mbo’ers. Wientjens: “Ook de game is erop gericht om met elkaar in gesprek te gaan over geld en keuzes die je daarin maakt.”
