Amsterdamse wethouder Marjolein Moorman: ‘Schulden zijn duur, in alle opzichten’

Pas als landelijke steunmaatregelen als TONK en TOZO definitief worden afgebouwd, zal de impact van de coronapandemie op de economie, de werkgelegenheid en de schuldenproblematiek echt zichtbaar worden. Dat stelt Marjolein Moorman, de Amsterdamse wethouder van Onderwijs, armoede en inburgering. Volgens haar kan ook het beleid van de gemeente een dempend effect hebben gehad.

“Amsterdam heeft voor dit soort uitzonderlijke situaties een heel kwetsbare economie, met veel mensen die werken in de horeca, toerisme en de cultuursector. Vanuit die wetenschap hebben we hierop geanticipeerd door de vroegsignalering flink op te plussen. Ook in de schuldhulpverlening aan ondernemers hebben we geïnvesteerd. Dat we er aan de voorkant nog meer bovenop zitten, zie je terug in de flinke stijging van het aantal mensen met wie we contact opnemen naar aanleiding van een of meer aanwijzingen voor vroegsignalering. Ook op de sociale raadslieden wordt vaker een beroep gedaan, maar verder lijkt het tot dusver mee te vallen. Dat kan komen door steunmaatregelen als TONK en TOZO. Pas als die definitief worden afgebouwd, zal de impact van de coronapandemie op de economie, de werkgelegenheid en de schuldenproblematiek echt zichtbaar worden.”

Een teken aan de wand in dat verband is volgens Moorman dat de daling van het aantal minimahuishoudens in Amsterdam, die al jaren gaande is, door de coronacrisis is onderbroken. “Een voorlopige schatting gaat zelfs uit van een toename van het aantal Amsterdamse minima in 2020 van 66.684 naar bijna 74.000. De coronacrisis brengt veel onzekerheid met zich mee en daarom is het belangrijk dat we scherp in de gaten houden hoe de financiële situatie van Amsterdammers zich ontwikkelt en wat dat betekent voor de schuldhulpvraag.”

‘Rood in Wassenaar’
Moorman (47) is sinds 2018 wethouder. Volgende maand verschijnt haar boek ‘Rood in Wassenaar – pleidooi voor een kansrijk leven voor iedereen’. Dit boek maakt duidelijk dat ze op schuldengebied een ervaringsdeskundige is. Toen ze 25 jaar was, erfde Moorman samen met haar twee broertjes een schuld van 60.000 euro van haar overleden ouders. “We hebben het op kunnen lossen, omdat we alle drie goed na kunnen denken, gezond zijn en doorzettingsvermogen hebben”, vertelt ze in een interview dat in januari in het BKR-magazine Inzichtelijk wordt gepubliceerd. “Van onze ouders hebben we bovendien óók de instelling meegekregen dat alles altijd oplosbaar is en dat het altijd beter kan. Met ons is het dus wel goed gekomen. Maar je ziet hoeveel impact een beetje pech in je leven kan hebben.”

Hoewel ze als wethouder vaak met extreme armoede en schrijnende gevallen wordt geconfronteerd, blijft Moorman er in de geest van haar ouders van overtuigd dat ‘alles altijd oplosbaar is’. “Vaak is iets niet oplosbaar, omdat bijvoorbeeld de overheid het onoplosbaar maakt met allerlei onnavolgbare regels en eisen. De toeslagenaffaire is daar een voorbeeld van. De gemeente Amsterdam helpt zonder aanziens des persoons iedereen die in de problemen zit, maar als we dat probeerden bij slachtoffers van de toeslagenaffaire stuitten ook wij op de Belastingdienst. Echt, veel problemen zijn terug te voeren op systeemfouten en regelgeving die averechts werkt.”

Programma Schuldenrust
Op het gebied van armoede en schulden is Moorman als wethouder in de gelukkige omstandigheid dat Amsterdam al jaren vooroploopt bij de bestrijding ervan. “De vroegsignalering die sinds begin dit jaar in de wet is verankerd, is hier jaren geleden zo’n beetje uitgevonden. En het werkt: De gemiddelde schuldenlast in Amsterdam is 21.000 euro, tegen een landelijk gemiddelde van 39.000 euro. Schulden zijn duur, in alle opzichten. Ze kosten de samenleving niet alleen veel geld, maar kunnen ook gepaard gaan met stress, werkloosheid, psychische problemen en zelfs huiselijk geweld. Hoe eerder je er dus bij bent, des te meer je de schade van oplopende schulden kunt voorkomen.”

Het BKR magazine ‘Inzichtelijk’ bevat volgende maand een uitgebreid interview met Marjolein Moorman.