Met samenwerking kan financiële gezondheid bereikbaar worden voor iedereen
Hoewel Nederland welvarend is, speelt in alle lagen van de samenleving de uitdaging om financieel mee te komen. De Nationale Coalitie Financiële Gezondheid (NCFG) heeft de ambitie om het aantal huishoudens dat financieel kwetsbaar of financieel ongezond is in 2030 met 50% te hebben teruggedrongen. Bart Nieuwstraten werkt als programmamanager bij de NCFG aan het realiseren van een financieel gezond Nederland.
Welke uitdagingen spelen er op het gebied van financiële gezondheid in Nederland?
Van Nieuwstraten: “We zien dat een groot deel van de huishoudens steeds meer moeite heeft om rond te komen. Veel mensen kennen hun recht op toeslagen niet of vinden de aanvraag te complex. We zien ook dat mensen bang zijn om een fout te maken en alles weer terug te moeten betalen. Het gaat hierbij niet alleen om mensen die in een uitkeringssituatie zitten. Van de huishoudens met problematische schulden heeft 41% een inkomen uit loon, van de huishoudens in armoede is dat 45%. Geldzorgen spelen door alle lagen van de samenleving. Desondanks ligt er wel een taboe op, hierdoor vinden mensen het lastig om geldzaken bespreekbaar te maken. Je ziet in de praktijk dat er te lang gewacht wordt met het zoeken naar passende financiële hulp.”
Hoe werkt de NCFG aan de bevordering van financiële gezondheid?
“Er zijn al heel veel initiatieven om de financiële gezondheid van huishoudens te verbeteren. Onze insteek is om die initiatieven te hergebruiken in plaats van zelf weer iets nieuws te ontwikkelen. Waaronder een succesvolle aanpak om medewerkers met loonbeslag te helpen of een methode die laat zien dat meer werken wel degelijk loont. Zo proberen we heel gericht met concrete acties onze ambitie te realiseren.”
Hoe kunnen kredietverstrekkers inspelen op de balans tussen verantwoord lenen en het ondersteunen van klanten?
“Er kan altijd iets gebeuren waardoor mensen in een situatie komen waardoor het tijdelijk of permanent niet meer mogelijk wordt om aan financiële verplichten te voldoen. Dat geldt niet alleen voor kredieten, maar bijvoorbeeld ook voor de huur of voor de premie van de zorgverzekering. Met de NCFG zijn we een initiatief gestart om te kijken naar de manier waarop organisaties met betalingsachterstanden omgaan. Als mensen niet kunnen betalen heeft het geen zin om brieven met dreigende taal te sturen of kostenverhogende maatregelen door te voeren. Dan maak je de geldzorgen alleen maar erger. Een persoonlijke benadering is de oplossing. Deze manier van werken noemen we sociaal incasseren. Dat is niets nieuws, sommige organisaties zijn hier al 10 jaar mee bezig. Wij proberen dit met een groot aantal organisaties tot norm te maken in Nederland.”
Welke rol spelen kredietregistratie en vroegsignalering bij financiële gezondheid?
“Kredietregistratie en vroegsignalering kunnen helpen om te voorkomen dat geldzorgen ontstaan of ontsporen. Dat zijn dus hele belangrijke instrumenten om de financiële gezondheid van huishoudens te verbeteren. Daarnaast kan ook gekeken worden naar maatregelen die nog preventiever zijn. Denk aan het hebben van een spaarbuffer, het hebben van de juiste verzekeringen, het krijgen van goede financiële educatie en het opbouwen van een pensioen.”
Hoe kunnen publieke en private partijen samen bijdragen aan het voorkomen en oplossen van financiële problemen?
“De samenwerking tussen publieke en private partijen is van belang en dit hanteren wij ook bij de NCFG. Publieke partijen, zoals de landelijke overheid, gemeenten en instanties als het UWV en de SVB, bieden ondersteuning via beleid en sociale voorzieningen. Tegelijkertijd hebben private partijen, zoals werkgevers en de financiële sector, een belangrijke rol in het bieden van financiële educatie, advies en passende voorzieningen. Het zal een hele opgave worden, maar ik ben ervan overtuigd dat financiële gezondheid in Nederland bereikbaar is voor ieder huishouden wanneer zowel publieke als private organisaties hun krachten koppelen.”