Vier grote aanbieders van Buy Now Pay Later-diensten (BNPL) hebben een gedragscode opgesteld, die aanbieders verplicht om onder meer duidelijke informatie te verstrekken over kosten, voorwaarden en betalingsverplichtingen van de service. Stichting BKR juicht het voornemen om aansluiting bij BKR te onderzoeken toe.
Met Buy Now, Pay Later kunnen consumenten achteraf betalen, tot 14 of 30 dagen na de levering van een product of in drie termijnen. Vooral webshops maken van de dienst gebruik. Herhaaldelijk is de afgelopen jaren gewezen op het grote risico van het ontstaan van betalingsachterstanden en -problemen met deze betaalmethode. Vier grote aanbieders van Buy Now Pay Later-diensten hebben nu gezamenlijk een gedragscode geïntroduceerd. De code verplicht aanbieders van BPNL om duidelijke informatie te verstrekken over kosten, voorwaarden en betalingsverplichtingen. Zo kunnen consumenten beter een weloverwogen beslissing nemen en de financiële gevolgen van een aankoop met BNPL beter inschatten. Daarnaast voorziet de Gedragscode in maatregelen om financieel kwetsbare consumenten en minderjarigen beter te beschermen. De code is op 30 oktober 2023 actief geworden.
In het kort
De gedragscode bevat verschillende aspecten van consumentenbescherming. Naast het al genoemde punt omtrent heldere informatie, gaan de punten onder meer over het voorkomen van gebruik van BNPL door minderjarigen, het voorkomen van stapeling van schulden door strenge maatregelen en soepelere regels omtrent betalingsherinneringen en incasso’s. Ook implementeren aanbieders van de service een tijdige en adequate klachtenprocedure om consumenten te helpen bij geschillen.
Reactie AFM en ministeries
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) pleitte al langer voor wetgeving en toezicht op aanbieders van BNPL. Europese wetgeving is onderweg, maar totdat deze wet geïmplementeerd wordt, is de gedragscode een stap vooruit in de bescherming van consumenten, vindt de AFM. Daarnaast ondersteunt de AFM de oproep in de gedragscode aan alle BNPL-aanbieders om zich bij de code aan te sluiten, omdat dat bijdraagt aan de professionalisering van de sector. Volgens de toezichthouder is het ook nodig om zich aan te sluiten bij de Stichting BKR. Voor het voorkomen van overkreditering en problematische schulden is het noodzakelijk om de BKR-registers te kunnen raadplegen. In een brief aan de Tweede Kamer reageert ook demissionair minister Weerwind van Rechtsbescherming - mede namens demissionair minister van Financiën en demissionair minister voor Armoede, Participatie en Pensioenen - positief over de genomen stappen en zegt dat het kabinet de ontwikkelingen rondom BNPL nauwgezet blijft volgen. “Dat partijen in staat zijn gebleken om binnen een relatief kort tijdsbestek onderling afspraken te maken, geeft er blijk van dat de oproep van het kabinet serieus is opgepakt.” Tegelijkertijd zien de ministers ruimte voor verbetering. De gedragscode komt qua beschermingsniveau nog niet in de buurt van het toekomstige Europees wettelijk kader voor verantwoorde kredietverstrekking waaraan de aanbieder over circa drie jaar moeten voldoen.
Rol BKR
Ook Stichting BKR ziet de lancering van de gedragscode als een goede stap, ter verbetering van de consumentenbescherming, maar Europese regelgeving voor deze vorm van kredietverlening blijft nodig. BKR is ook positief over het aangekondigde onderzoek naar aansluiting van de BNPL-dienstverleners bij het stelsel van kredietregistratie, zoals beheerd door BKR. Het spreekt voor zich dat BKR graag haar medewerking verleent aan aansluiting bij BKR. Het is immers van belang dat bij ieder nieuw te verstrekken krediet een toetsing plaatsvindt om te checken of de consument geen lopende betalingsproblemen heeft. Daarnaast is registratie van belang om nieuwe betalingsproblemen bij BNPL inzichtelijk te krijgen en te hoge stapeling van kredieten te voorkomen.
