In de wetenschap dat er onder invloed van de coronacrisis een ‘boeggolf’ van extra huishoudens met extra schulden aan zit te komen, is op 13 oktober in Paleis Noordeinde in Den Haag het pact 'Op weg naar een schuldenzorgvrij Nederland' ondertekend.
Aan de basis van het ‘schuldenpact’ staat SchuldenLabNL. Dit is in 2018 opgericht, met oud-minister van Financiën Gerrit Zalm als voorzitter en boegbeeld, om succesvolle, lokale schuldenaanpakken landelijk op te schalen. “Daarnaast vervullen we een brugfunctie naar grote partijen als verzekeraars, banken, telecombedrijven, de Belastingdienst en het Justitieel Incassobureau”, aldus Zalm in het BKR-magazine Inzichtelijk dat later deze maand verschijnt.
“Gebruik makend van het maatschappelijke, bestuurlijke en politieke netwerk waar we deel van uitmaken, lobbyen we voor een betere schuldhulpverlening.”
Snelle en effectieve aanpak
Daarbij weet SchuldenLabNL Koningin Máxima aan zijn zijde. Ze was in 2018 aanwezig bij de oprichting en fungeerde op 13 oktober als gastvrouw bij de ondertekening van het schuldenpact. “Dat ook Koning Willem-Alexander er was, zegt iets over de toenemende aandacht voor de schuldenproblematiek”, aldus Zalm.
“Kamerbreed is er veel steun voor een snelle en effectieve aanpak van dit grote maatschappelijke probleem, waarmee jaarlijks een bedrag van 11 miljard euro is gemoeid. En dan heb ik het niet eens over de schulden zelf, maar over de aanpak en impact ervan.”
Vijf methoden
Behalve door de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, werd het schuldenpact op Paleis Noordeinde ook ondertekend door vertegenwoordigers van de 355 gemeenten in Nederland, partijen in de schuldhulpverlening en het bedrijfsleven. De verwachting is dat dit een impuls zal geven aan de landelijke uitrol van de vijf lokale methoden die SchuldenLabNL tot dusver heeft omarmd: Collectief Schuldregelen, de Doorbraakmethode, het Jongeren Perspectief Fonds, de Nederlandse Schuldhulproute en De VoorzieningenWijzer. “Bijna 80 gemeenten en 34 landelijke schuldeisers hebben inmiddels Collectief Schuldregelen omarmd. Dat is een methode die zich richt op mensen met schulden bij verschillende partijen”, geeft Zalm als voorbeeld.
“De collectieve aanpak zorgt voor een aanzienlijke verkorting van de doorlooptijd en een enorme reductie van de kosten en administratie voor de gemeenten en de schuldeisers.”
Frisse blik
In ‘Inzichtelijk’ benadrukt Zalm dat de oprichting van SchuldenLabNL geen motie van wantrouwen is richting partijen als Stichting BKR, die zich als onderdeel van een zeer uitgebreide sociale infrastructuur met schuldhulpverlening bezighouden. “Bij de aanpak van problematische schulden spelen gemeenten een sleutelrol. Niet alleen in het publieke domein, ook in de private sector zie je dat het lastig is om goede lokale initiatieven op te schalen. SchuldenLabNL is vooral in dat gat gesprongen en probeert en passant de schuldhulpverlening wat minder verkokerd, beter, slimmer en rechtvaardiger te organiseren. Soms heb je daarbij een frisse blik nodig. Een goed voorbeeld is ons pleidooi om de wettelijke schuldsanering van drie naar één jaar terug te brengen. Dat kan op veel bijval rekenen.”
Stip aan de horizon
‘Nederland schuldenzorgvrij. Stad voor stad, stap voor stap’ is het doel van SchuldenLabNL, maar Zalm is zich ervan bewust dat dat een illusie is. “Er zullen altijd mensen met schulden zijn. Met alles wat in onze macht ligt, goede lokale initiatieven opschalend en partijen verbindend, blijven we proberen om hun aantal zo laag mogelijk te krijgen. Het is goed om daarbij een optimistische stip aan de horizon te hebben.”
