In de afgelopen vijf jaar is het aantal jongeren met schulden bijna verdubbeld. In Nederland zitten ongeveer 170.000 jongeren meer in de schuld dan vijf jaar geleden. Dat lijkt op een bevolking van 17 miljoen niet zo veel, maar het is bijna een verdubbeling. Daarmee stijgt het aantal jongeren dat in de schulden zit een stuk harder dan de rest van de bevolking, namelijk gemiddeld met 34.000 jongeren per jaar. Absolute getallen in de Schulden Monitor van BKR zijn nog redelijk laag, maar de trend is zorgwekkend.
Gemiddeld is het aantal mensen dat in de schulden zit met iets minder dan 50% toegenomen. Peter van den Bosch, bestuursvoorzitter van Stichting BKR, maakt zich zorgen. “Jongeren hebben minder vermogen dan andere leeftijdsgroepen en hebben vaker een flexibel arbeidscontract. Ze zijn financieel kwetsbaar. Schulden leveren daarbij ook stress en andere gezondheidsproblemen op.”
Snelle toename
Een deel van de zorg zit in de groeiende snelheid waarmee schulden onder jongeren toenemen. Kwamen er tussen 2015 en 2016 slechts 7.000 jongeren met schulden bij, dat was tussen 2018 en 2019 al ruim 22.000. De grootste toename vond plaats tussen 2017 en 2018 toen er in één klap 90.000 jongeren bijkwamen, blijkt uit de eerste cijfers van de Schulden Monitor van BKR. Stichting BKR heeft een verklaring voor deze toename. Telefoonkredieten werden voor 2017 niet gemeld bij BKR, na 2017 wel. De meeste mensen die door telefoonkredieten in de schulden belanden zijn jonger dan 41 jaar.
Duivels dilemma
Een extra probleem voor jongeren is hun studieschuld. Die wordt niet vermeld bij BKR, maar heeft wel degelijk invloed op het financiële welzijn. Van den Bosch: “Natuurlijk vraagt een hypotheekaanbieder bij een hypotheekaanvraag naar een eventuele studieschuld. Maar als iemand die schuld onbewust niet noemt, of opzettelijk verzwijgt, is dat niet te controleren.” Jongeren die hebben geleend tijdens hun studie komen voor een duivels dilemma te staan wanneer ze een huis willen kopen. Zijn ze eerlijk bij hun hypotheekaanvraag, dan wordt een huis een stuk minder betaalbaar. Tegelijkertijd betekent het verzwijgen van hun schuld dat ze fraude plegen. Toch kiest bijna één op de zeven hypotheekaanvragers ervoor zijn studieschuld te verzwijgen. Als zij vervolgens problemen ondervinden met het betalen van hun hypotheek vervalt wel de Nationale Hypotheekgarantie, als zij hiervan gebruikmaken.
Centraal loket studieschuld
Uit onderzoek van Panelwizard onder ruim 1.000 consumenten, in opdracht van Stichting BKR, blijkt dat driekwart van de Nederlanders vindt dat de overheid een grotere rol moet spelen om het groeiende schuldenprobleem van jongeren op te lossen. Voor de hand ligt dat de overheid betere voorlichting zou moeten geven over studieschulden. De overgrote meerderheid van de Nederlanders (74,4%) vindt dat het sociale leenstelsel bijdraagt aan de financiële problemen van jongeren. In het onderzoek komt naar voren dat de meeste Nederlanders daarom een centraal loket zouden willen waar iedereen een overzicht zou kunnen vinden van zijn eigen leningen en schulden – inclusief de studieschuld.
Interessant? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief of magazine.
