Hypotheken en BKR: zo zit het

Stichting BKR registreert allerlei kredieten. Opvallend is dat de grootste schuld die veel mensen in hun leven aangaan, níet bij BKR wordt geregistreerd: de hypotheek. Daarnaast geldt dat veel mensen denken dat het kopen van een huis met een registratie onmogelijk is. Hoe zit het precies?

Het kredietregistratiestelsel is in principe een positief stelsel: alle kredieten worden door de kredietaanbieder vanaf de start geregistreerd bij Stichting BKR. Daarnaast geldt de achterstandsmelding. Op het moment dat een consument een aantal maanden niet betaalt, komt daar een melding van. Een hypotheekaanbieder laat een consument vooraf weten dat hij die melding gaat doen. Bijna alle kredieten staan positief geregistreerd: doorlopend krediet, de creditcardlening, private leasecontracten, telecomkrediet en de persoonlijke lening. Alleen bij een hypotheek zit het anders. Daar wordt niet vanaf de start geregistreerd, maar pas bij een achterstandsmelding. Stichting BKR zou het graag anders zien, maar het blijkt lastig om hypotheekaanbieders daar in mee te krijgen.

Zorgplicht
Het argument dat Stichting BKR hanteert, is dat ook hypotheekaanbieders een zorgplicht hebben voor hun klanten. Elke kredietaanbieder moet potentiële financiële problemen signaleren om verdere problemen te voorkomen. Dan is het wel zaak dat alle kredietaanbieders een goed overzicht van de financiële situatie hebben. Beleidsadviseur Vanessa Vijn van Stichting BKR: “Daarnaast zien we dat consumenten steeds vaker om een overzicht vragen. Vreemd dat het grootste krediet – de hypotheek – er dan niet bijstaat.”

Daarom zou Stichting BKR graag een positieve hypotheekregistratie willen: registratie vanaf de start van de hypotheek. Dit in plaats van enkel een negatieve registratie, waarbij Stichting BKR pas een melding krijgt bij een betalingsachterstand. Dat maakt vroegsignalering van problemen mogelijk, waarmee wordt voorkomen dat financiële problemen verergeren. Andere partijen, zoals leasemaatschappijen, zouden ook graag zien dat er een positieve hypotheekregistratie komt. Vooralsnog is er echter geen wettelijke grondslag om hypotheekaanbieders te verleiden tot registratie over te gaan.

BKR-registratie, toch een hypotheek
Het is ook niet zo dat iemand met een registratie geen hypotheek zou kunnen krijgen. BKR-bestuursvoorzitter Peter van den Bosch: “Niets is minder waar. De regels zijn heel helder. Wat BKR duidelijk moet maken, is de stand van zaken van de consument. Als er een lopende achterstand is, is het niet verstandig om een nieuwe lening te verstrekken. BKR verbiedt het niet. Immers, BRK adviseert of oordeelt nooit. Het is aan de kredietaanbieder om te beslissen of hij een krediet wil verstrekken, maar aangesloten organisaties en toezichthouder snappen wel dat je geen extra geld aan iemand moet verstrekken die al een lopende achterstand heeft. Iemand die in het verleden een achterstand heeft gehad, is voor een kredietaanbieder reden om te bekijken waarom dat was.”

Met een herstelmelding kan een kredietaanbieder het gesprek aangaan. Dat gebeurt heel regelmatig. “Het is echt een fabeltje dat je geen hypotheek zou kunnen krijgen als je een negatieve registratie hebt gehad. Sterker nog: zelfs de overheid geeft een NHG (Nationale Hypotheek Garantie) af als iemand in het verleden een achterstand heeft gehad.” Registraties verdwijnen sowieso na vijf jaar. Is er binnen de afgelopen vijf jaar een probleem opgetreden, dan is het aan de kredietaanbieder om dat te checken. “Maar nogmaals, als een betalingsachterstand is ingelopen, is een registratie bij BKR geen belemmering om een hypotheek te verlenen.”